Trong quá trình thực hiện chính sách của Nhà nước đối với việc nhập khẩu xe ô tô đang sử dụng theo chế độ tài sản di chuyển của người Việt Nam định cư ở nước ngoài được phép hồi hương theo quy định tại Thông tư số 118/2009/TT-BTC ngày 06/9/2009 của Bộ Tài chính, đã phát sinh một số vướng mắc sau:

1. Một số trường hợp nhập khẩu xe ô tô đã qua sử dụng nhưng không đáp ứng điều kiện về đối tượng, hồ sơ (cụ thể: không là đối tượng được định cư ở nước ngoài; không đảm bảo về việc thường trú tại Việt Nam; không đảm bảo về hồ sơ cấp giấy phép nhập khẩu...)

Theo thống kê của Cục Hải quan các tỉnh, thành phố thì tính đến ngày 30/05/2013 có 178 xe ô tô (hầu hết các xe này được xuất năm 2011, 2012, 2013) của các đối tượng trên đã chuyển về Việt Nam và đang lưu giữ tại cảng, chờ ý kiến xử lý của cơ quan chức năng.

Đối với số ô tô đang sử dụng ở nước ngoài đã đưa về Việt Nam nhưng không đủ điều kiện nhập khẩu theo chế độ tài sản di chuyển nêu trên, Bộ Tài chính dự kiến báo cáo Thủ tướng Chính phủ tiến hành thu thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế giá trị gia tăng đối với xe ô tô nêu trên (tức là cho phép nhập khẩu phi mậu dịch và thu thuế theo quy định) và thực hiện xử lý vi phạm hành chính đối với trường hợp xe ô tô đã về đến cảng Việt Nam trước ngày 30/04/2013.

Trong trường hợp cho phép những xe ô tô đã qua sử dụng nêu trên được nhập khẩu dưới dạng phi mậu dịch thì phải chịu sự quản lý về điều kiện nhập khẩu quy định tại Thông tư liên tịch số 03/2006/TTLT-BTM-BGTVT-BTC- BCA ngày 31/03/2006 của liên Bộ Công Thương - Giao thông vận tải - Tài chính - Công an, cụ thể gồm 3 điều kiện (i): ô tô đã qua sử dụng là ôtô đã được sử dụng, được đăng ký với thời gian tối thiểu là 6 tháng và đã chạy được một quãng đường tối thiểu là 10.000 km tính đến thời điểm ô tô về đến cảng Việt Nam; (ii); ô tô đã qua sử dụng nhập khẩu vào Việt Nam phải thoả mãn quy định của Nghị định số 12/2006/NĐ-CP ngày 23/01/2006 của Chính phủ, các quy định của Thông tư này và quy định trong Quyết định số 35/2005/QĐ-BGTVT ngày 21/07/2005 của Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải để kiểm tra chất lượng, an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường; (iii): ô tô đã qua sử dụng được nhập khẩu phải đảm bảo điều kiện không quá 05 năm tính từ năm sản xuất đến thời điểm ô tô về đến cảng Việt Nam, cụ thể là năm 2006).

Trong 3 điều kiện trên thì các xe đáp ứng được điều kiện (ii) vì Thông tư số 118/2009/TT-BTC có quy định điều kiện này và điều kiện (iii) vì hiện qua rà soát, thống kê của cơ quan Hải quan thì các xe trên đều sản xuất năm 2011, 2012, 2013, còn điều kiện (i) về thời gian đăng ký tối thiểu là 6 tháng và đã chạy được một quãng đường tối thiểu là 10.000 km (mười nghìn) tính đến thời điểm ô tô về đến cảng Việt Nam quy định tại Thông tư liên tịch số 03/2006/TTLT-BTM-BGTVT-BTC-BCA có khả năng có xe không đáp ứng được, tuy nhiên tại thời điểm hiện nay, cơ quan Hải quan mới chỉ xác định được năm sản xuất thể hiện trên vận đơn gửi hàng, các thông tin khác về xe (như: thời gian đăng ký tối thiểu là 6 tháng và đã chạy được một quãng đường tối thiểu là 10.000 km (mười nghìn) tính đến thời điểm ô tô về đến cảng Việt Nam...) thì cơ quan Hải quan chỉ xác định được khi làm thủ tục nhập khẩu có kết quả giám định của cơ quan Đăng kiểm.

Vậy, Bộ Tài chính kính đề nghị các Bộ có ý kiến về nội dung đề xuất nêu trên của Bộ Tài chính, cụ thể là: cho phép số ô tô đang sử dụng ở nước ngoài đã đưa về cảng Việt Nam trước ngày 30/04/2013 nhưng không đủ điều kiện nhập khẩu theo chế độ tài sản di chuyển nêu trên (bao gồm cả trường hợp xe không đáp ứng điều kiện (i) quy định tại Thông tư liên tịch số 03/2006/TTLT-BTM-BGTVT-BTC-BCA) nhập khẩu phi mậu dịch, thu thuế theo quy định và thực hiện xử lý vi phạm hành chính.

3. Về lâu dài quy định đối với việc xử lý xe ô tô không đủ điều kiện nhập khẩu dưới dạng tài sản di chuyển của người Việt Nam định cư ở nước ngoài được phép hồi hương, Bộ Tài chính sẽ quy định tại Thông tư thay thế Thông tư số 118/2009/TT-BTC ngày 06/09/2009 hướng đẫn về việc nhập khẩu xe ô tô đang sử dụng theo chế độ tài sản di chuyển của người Việt Nam định cư ở nước ngoài đã hoàn tất thủ tục đăng ký thường trú tại Việt Nam.

Bộ Tài chính trân trọng sự phối hợp của Quý Bộ và xin nhận ý kiến tham gia trước ngày 14/06/2013 để tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ.