ý thức công dân

"ý thức công dân" được hiểu như sau:

Tổng hợp những nhận thức, quan điểm, thái độ của công dân về các quyền và nghĩa vụ của công dân đối với nhà nước mà họ mang quốc tịch (Xt. Quốc tịch).Ý thức công dân luôn gắn liền với yếu tố quốc tịch và là kết quả của quá trình "trải nghiệm”, "sống" với quốc tịch đó trong một xã hội nhất định. Vì vậy ý thức công dân là một phần của ý thức xã hội. Một thí dụ về sự gắn bó thực tế (genuine link) giữa ý thức công dân và một xã hội nhất định là đối với những người Việt Nam định cư ở nước ngoài nhưng vẫn giữ quốc tịch Việt Nam. Đại đa số trong hơn 2 triệu rưỡi người Việt Nam định cư ở nước ngoài vẫn có quốc tịch Việt Nam (do huyết thống cha mẹ, do chưa thôi quốc tịch...). Đối với những người sinh ra và lớn lên, sinh sống ở nước ngoài thì quốc tịch Việt Nam (do theo huyết thống cha mẹ) chì còn là hình thức và ý thức công dân Việt Nam của họ hết sức lỏng lẻo, không thể đòi hỏi như đối với những người đang sinh sống ở trong nước.